Είναι δεδομένο πως όλοι εμείς οι γονείς έχουμε πάντα στο μυαλό μας το “καλό” των παιδιών μας, κάτι που πηγάζει από μια έμφυτη γονεϊκή αγάπη. Όμως, πάρα πολλές φορές αυτή η ίδια η “αγάπη”, μαζί με την άγνοια του τρόπου διαχείρισης της μητρότητας ή της πατρότητας οδηγούν σε λάθος συμπεριφορές που μετατρέπουν τους γονείς σε χειριστικούς ή – στη χειρότερη περίπτωση – σε τοξικούς. Αυτό συνήθως έχει αποτέλεσμα να σπάσει τους δεσμούς μεταξύ παιδιού και γονέα.

Γενικά πρέπει να αποφεύγουμε συμπεριφορές που επηρεάζουν αρνητικά την ψυχοσύνθεση του παιδιού μας. Στα χρόνια που τα παιδιά μας διαμορφώνουν τον χαρακτήρα τους, βλέπουν τον κόσμο μέσα από τα δικά μας μάτια και τον μαθαίνουν έτσι όπως οι δικές μας λέξεις τον περιγράφουν. Όλα όσα το παιδί ακούει ή βλέπει σε αυτές τις μικρές ηλικίες εμφανίζονται σε συμπεριφορές της ενήλικης ζωής του.

Γονεϊκά λοιπόν λάθη που σχετίζονται με θέματα που αφορούν την «αυτοπεποίθηση», την «ανεξαρτησία», την «ελευθερία σκέψης», την «πρωτοβουλία» θα οδηγήσουν σε έναν φοβισμένο, ανασφαλή και ενοχικό ενήλικα.

Τα σαράντα + χρόνια που πέρασα δίπλα σε χιλιάδες γονείς και παιδιά κάθε ηλικίας με βοηθούν να καταγράψω εδώ μια μικρή λίστα πραγμάτων που πρέπει να αποφεύγουν οι γονείς για να μην πέσουν στην κατηγορία του “τοξικού” γονέα.

1. Ασταμάτητη κριτική: Πρέπει να αποφεύγουμε τη συνεχή κριτική σε ότι κάνουν τα παιδιά μας, γιατί αυτή συμπεριφορά μειώνει την αυτοπεποίθησή τους και τους δημιουργεί αίσθημα ανικανότητας.

2. Η σιωπή ως τιμωρία: Δεν πρέπει να τιμωρούμε το παιδί με τη σιωπή μας. Αντιθέτως, πρέπει να μιλάμε με τα παιδιά μας και να μοιραζόμαστε μαζί τους όλα όσα θεωρούμε ότι χρίζουν διόρθωσης.

3. Βίαιο ξέσπασμα: Οι φωνές και η λεκτική βία μπορεί να προκαλέσει τον ίδιο πόνο με την σωματική βία. Το παιδί θύμα συνήθως γίνεται θύτης στην ενήλικη ζωή του.

4. Συμμετοχή στα προβλήματα: Αποφεύγουμε να μοιραζόμαστε με τα παιδιά μας όλα τα δυσάρεστα οικονομικά ή συναισθηματικά μας προβλήματα. Πολλοί γονείς πιστεύουν ότι η εμπλοκή του παιδιού στο πρόβλημα δημιουργεί δυνατούς χαρακτήρες. Όμως συνήθως δημιουργούν αρνητικά συναισθήματα, όπως ο φόβος, η απαισιοδοξία και η ανασφάλεια, μαζί με ενοχή πως όλα είναι “δικό του” λάθος. 

5. Απόρριψη: Εκφράσεις όπως “σώπα εσύ!”, “δεν ξέρεις εσύ!”, “αυτή είναι κουβέντα για μεγάλους” και άλλα τέτοια, πλήττουν ανεπανόρθωτα το συναισθηματικό κόσμο των παιδιών.

6. Φόβος: Πρέπει να αποφεύγουμε τη δημιουργία κάθε είδους φόβου στο παιδί. Δίνουμε συμβουλές συμπεριφοράς, αλλά δεν δημιουργούμε την εντύπωση ότι αν το παιδί “δεν τα κάνει όλα σωστά”,  θα δεχθεί σκληρή κριτική ή τιμωρία. 

7. Αυστηρός έλεγχος: Πρέπει να γνωρίζουμε όλα όσα κάνει το παιδί μας, αλλά να αποφεύγουμε να του δείχνουμε πως η κάθε του κίνηση ελέγχεται, γιατί έτσι σταδιακά σκοτώνουμε την ανεξαρτησία του και την ανάληψη πρωτοβουλιών.

Μπορεί κάποιοι από μας να τα έχουν ήδη σκεφτεί όλα αυτά και ίσως ακόμη περισσότερα, αλλά δεν μπορούσα να αφήσω να μου ξεφύγει η ευκαιρία που μου δίνει αυτό το έντυπο.